Uitgangspunten Lokale Energiestrategie (LES), vastgesteld op 25 maart 2021

De uitgangspunten sluiten aan bij de regionale uitgangspunten van de RES en de Omgevingsvisie van Hillegom, waarin Hillegom de ambitie heeft uitgesproken energieneutraal te willen zijn in 2030 en klimaatneutraal in 2050. Daarnaast zijn de uitgangspunten getoetst aan de resultaten van de eerste fase van het participatietraject.

  1. Versterking van landschapselementen en toerisme

Het landschap en het toerisme zijn voor ons belangrijk. We willen dat de energietransitie ons landschap en ons toerisme niet verstoort. Dit betekent dat we het buitengebied niet zomaar vol zetten met windturbines en/of zonneparken, maar aansluiten bij wat past bij ons cultuurlandschap en onze infrastructuur. Tevens maken we gebruik van onze bestaande landschapselementen zoals wegen en vaarwateren om door “horizon- en landschapsversterking” het landschap aantrekkelijk te maken en te houden. De Omgevingsvisie Hillegom en de Intergemeentelijke Structuurvisie Greenport Duin- en Bollenstreek (ISG2016) vormen daarbij voor ons het vertrekpunt.

Dit betekent dat wij:

  1. Ons lokale bollentoerisme willen behouden en waar mogelijk versterken.

  2. Energieopwekking bij voorkeur langs infrastructuur, goed ingepast in het landschap.

  3. Focussen op multifunctioneel ruimte gebruik voor wonen, werken, recreatie en energieopwekking.

  4. Initiatieven laten bijdragen aan de koers van de Omgevingsvisie Hillegom.

  1. ‘Hollandse Weides’ worden uitgesloten voor energieopwekking anders dan zon op daken en/of energieopwekking op en rond infrastructuur; initiatieven voor duurzame energieopwekking in de ‘Duurzame Bloementuin’ worden voorgelegd voor goedkeuring aan de gemeenteraad, als het geen zonnepanelen op daken betreft of initiatieven op en rond infrastructuur.

De gestelde doelen van de energietransitie zijn hoog. Dit betekent dat we alle mogelijkheden onderzoeken waarmee we onze ambitie mogelijk kunnen invullen. Het open landschap van de ´Hollandse Weides´ blijft echter uitgesloten als zoekgebied voor zonneweides en windturbines.

In de ‘Duurzame Bloementuin’ kunnen wel initiatieven ontwikkeld worden voor energieopwekking op incourant geworden percelen voor bollenteelt, mits landschappelijk goed ingepast en slechts na besluitvorming door de gemeenteraad.

Dit betekent dat wij:

  1. openstaan voor initiatieven voor de opwekking binnen de deelgebieden ‘Heerlijke Woonplaats’ en de ‘Werkplaats Hillegom’ zoals genoemd in de omgevingsvisie, en op gebouwen en (langs) infrastructuur die liggen in de deelgebieden ‘Hollandse Weides’ en ‘Duurzame Bloementuin’.

  2. willen dat initiatieven voor duurzame energieopwekking anders dan zonnepanelen op daken van de Duurzame Bloementuin, ter besluitvorming worden voorgelegd aan de gemeenteraad.

c.  willen dat grootschalige energie-opwek binnen gebieden realistisch, milieutechnisch, maatschappelijk (draagvlak) en financieel (lokaal eigenaarschap) haalbaar is. We voeren hiervoor een maatschappelijke kosten/batenanalyse en/of een omgevingseffectrapportage (OER) uit.

  1. Stimulering van particuliere en zakelijke initiatieven en ontwikkelingen

Naast grootschalige energieoplossingen zijn ook kleine oplossingen nodig. Dat betekent dat wij kleinschalige oplossingen zoals zon-op-dak maximaal willen benutten. Hiervoor kunnen we bewoners en bedrijven faciliteren door het helpen zoeken naar en/of het verstrekken van (rijks)subsidies, voor zonnepanelen en proeftuinen voor aardgasvrije wijken. Voor nieuwbouw geldt dat we multifunctioneel gebruik van de openbare ruimte stimuleren voor wat betreft wonen, werken, recreëren en energieopwekking, mits een initiatief een bijdrage levert aan de koers van de Omgevingsvisie Hillegom.

Dit betekent dat wij:

  1. Vol inzetten op het actief stimuleren van zonnepanelen op daken, waarbij wij als gemeente de rol van aanjager vervullen. Dit betekent dat wij initiatieven hiertoe stimuleren en daarnaast op zoek gaan naar ruimte op de Hillegomse daken om deze initiatieven, zoals van energiecoöperaties, een grotere kans van slagen te geven.

  2. Faciliteren bij het zoeken en/of verstrekken van de juiste subsidies.

  3. Ervoor willen zorgen dat inwoners kunnen profiteren van initiatieven voor grootschalige opwek.

  1. In Holland Rijnland verband optrekken richting Rijk, provincie en gemeenten

De gemeente is ervan overtuigd dat windenergie onmisbaar is in de totale duurzame energiemix. Vasthouden aan de restricties kan betekenen dat de opgave voor duurzame opwek onevenredig zwaar drukt op delen van de regio Holland Rijnland. Wij hechten aan een vorm van evenredige spreiding in de opgave. Op voorhand blijven handhaven van ruimtelijke restricties, zorgt ervoor dat de beoogde verduurzamingsdoelstellingen niet gehaald gaan worden, dit geldt ook wanneer het benodigde (financieel) instrumentarium

Dit betekent dat wij:

  1. Op zoek gaan naar landelijk fiscale of financiële maatregelen (wetgeving) en samenwerking zoeken met onze omliggende gemeenten, Omgevingsdienst, provincie en rijk.

  2. In samenwerking met andere gemeenten en provincie het omgevingsbeleid flexibeler gaan maken voor de realisatie van wind- en zonne-energie. We stemmen dit in een vroegtijdig stadium met elkaar af.

  3. de Omgevingsvisie Hillegom ieder jaar actualiseren en de juridische verankering vindt dan in het Omgevingsplan Hillegom plaats.

  4. Bij het rijk extra financiële middelen vrij willen gaan maken om onze doelstellingen voor mobiliteit te realiseren.

5.  Wij streven naar maximaal lokaal gebruik van lokaal opgewekte energie

Het voortbestaan van de salderingsregeling in de huidige vorm is onzeker. Het ‘terug leveren’ van lokaal opgewekte energie aan het elektriciteitsnet wordt daarmee mogelijk onaantrekkelijk. Om de negatieve effecten hiervan te voorkomen dienen de mogelijkheden voor lokale opslag van lokaal opgewekte energie nadrukkelijk bekeken te worden, zodat deze op een ander moment ook weer lokaal kan worden gebruikt. Hiermee vergroten we ook het draagvlak voor lokale opwekking van duurzame energie.

Dit betekent dat wij: bij initiatieven voor duurzame opwek van energie met de betreffende partij(en) in overleg gaan om de mogelijkheden voor lokale opslag te onderzoeken. Wij zullen hierbij tevens adviseren en ondersteuning bieden, o.a. vanuit het oogpunt van ruimtelijke inpassing.

6. Wij sluiten aan op de landelijke intenties inzake lokaal eigenaarschap als genoemd in het Nationaal Klimaatakkoord (december 2018, hoofdstuk C5.5 productie uit hernieuwbare bronnen op land, afspraken c-2, sub omgevingsparticipatie)

Wij hechten sterk aan het maximaal ten goede laten komen aan onze eigen gemeenschap van de (financiële) voordelen van duurzame energieopwekking. Dit bevordert draagvlak en vertrouwen, en versnelt daardoor de energietransitie.

Dit betekent dat wij:

  • stimuleren dat een substantieel deel van ieder project in eigendom komt van lokale partijen en inwoners. In aansluiting op de hierover gemaakte afspraak in het Klimaatakkoord streven we naar minimaal 50% lokaal eigenaarschap. Hierbij kan gedacht worden aan een coöperatie, maar ook aan lokale bedrijven.

  • ons actief inzetten om een lokale duurzame energiecoöperatie binnen de gemeente in positie te brengen. Deze kan een belangrijke rol spelen bij het verder opzetten van duurzame energieprojecten. Daarnaast kan daarmee de lokale economie gestimuleerd worden en heeft een coöperatie ook een sterke sociaal bindende rol.